Phật quốc độ, chính là xã hội Thiện trị truyền thống của Phật Giáo. Ở đó, mọi thành viên được bình đẳng sống, bình đẳng học tập và bình đẳng an hưởng trên tinh thần lấy thiện pháp để chế ngự tự tâm rồi thành tựu trí tuệ cao nhất.

Tiểu Luận: Vai Trò Của Tứ Chánh Cần Trong Hệ Thống Giáo Pháp, Và Làm Thế Nào Để Xác Định Đâu Là Thiện, Đâu Là Ác Đối Với Các Tầng Bậc Tu Hành

2. Khái Niệm Phật Quốc Độ Hay Thế Giới Thiện Trị Là Gì?

Trong kinh Phật để lại, chúng ta thấy đề cập đến rất nhiều cõi Phật. Và hầu như mọi người đồng nghĩ rằng, thế giới đó ở cách xa chúng ta, thậm chí con người không thể đến đó trong lúc còn sống. Hoặc giả, người ta đánh đồng hay liên tưởng đến các Phật quốc độ giống những Thiên đường, nơi được cai quản bởi một đấng bề trên đầy uy lực.

Hiểu biết về một Phật quốc độ hay xã hội Thiện trị như vậy, là mặc nhiên tước đoạt quyền tự định đoạt số phận của mỗi hữu tình, nó thiên về khuynh hướng cầu xin hay ban bố ơn phước. Điều này đi ngược lại khẩu hiệu “các ông là Phật sẽ thành” và “hãy tự mình thắp đuốc lên mà đi”. Kinh Diệu Pháp Liên Hoa, Phật dạy: “Đại sự nhân duyên Phật ra đời là để khai thị ngộ nhập Phật tri kiến cho chúng sanh”. Câu này có nghĩa rằng, hoài bão của Chư Phật là, giúp hết thảy chúng sanh có được thấy biết như một Đức Phật. Chính thấy biết này, vị chúng sanh đó sẽ tự thành một vị Phật, và tự thiết lập cho mình một Phật quốc, trước khi thành Phật, vị ấy cũng là thành viên của Phật quốc. Và cũng trong kinh này, phẩm Thọ Ký ra đời, Thọ Ký của Đức Phật chính là sự xác chứng năng lực thành Phật của một hữu tình, điều này nói lên rằng, thành Phật không phải là một đặc ân dành riêng cho một chúng sanh cá biệt nào, mà nó là hệ quả tất yếu của quá trình đi theo sự soi rọi của ngọn đuốc Giáo Pháp bằng chính nỗ lực của vị chúng sanh ấy.

Phật quốc độ, chính là xã hội Thiện trị truyền thống của Phật Giáo. Ở đó, mọi thành viên được bình đẳng sống, bình đẳng học tập và bình đẳng an hưởng trên tinh thần lấy thiện pháp để chế ngự tự tâm rồi thành tựu trí tuệ cao nhất. Dùng thiện pháp để chế ngự tự tâm và thành tựu trí tuệ cao nhất, là hình thức của Thiện trị. Thành tựu tối thượng thiện hay thành Phật để đạt cứu cánh rốt ráo chân thiện mĩ là mục tiêu cuối cùng của xã hội này. Muốn đạt được mục tiêu cao cả, các thành viên trong xã hội đó tích cực chế ác tăng thiện, ta quen gọi là tinh tấn hay Tứ Chánh Cần. Tinh tấn hay Tứ Chánh Cần vừa là động lực, vừa là định hướng giúp người tu hành lần lượt chiếm lĩnh từng quả vị từ thấp lên cao, cho đến khi nào vị ấy đạt được mục tiêu cuối cùng. Vì thế Tứ Chánh Cần trong xã hội Thiện trị trở thành thể chế quản lý xã hội, vừa là định chế phát huy các quyền căn bản trên tinh thần tự giác của mỗi thành viên.

(còn nữa)